شبهات دانش آموزی: آیا شیطان که حاضر نشد غیر از خدا به کسی سجده کند، مستحقّ مجازات بود؟

پاسخ به شبهات دانش آموزی توسط: مسعود بسیطی (کارشناس علوم تربیتی و ادیان و فرق؛ این آدرس پست الکترونیک توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید )

با اهتمام: زهرا مرادی  (   کارشناس ارشد MBA؛ این آدرس پست الکترونیک توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید  )  

دختر خوبم؛ پسر عزیزم؛ پیشنهاد می‌کنم قبل از مطالعه‌ی این قسمت، مطلب «چرا خدا به شیطان دستور داد بر یک موجود گِلی، سجده کند؟ » را بخوانی.

خداوند مهربان بعد از آنکه حضرت آدم را آفرید برای بزرگداشت مقام رسول خاتم و اهل بیت پاکش که قرار بود بعدها از نسل آدم ^{علیه السلام} به دنیا بیایند، به فرشته‌ها و شیطان که همراه فرشته‌ها به عبادت خدا مشغول بود امر فرمود تا بر حضرت آدم سجده کنند.[1] اما شیطان نسبت به آدم ^{علیه السلام} حسادت کرد و گستاخانه گفت:

«آیا كسى را سجده كنم كه از گِلى آفریدى؟![2]

[در حالی که] من از او بهترم. مرا از آتش آفریده‏اى و او را از گِل خلق کرده‌ای.[3]

پروردگارا؛ مرا از سجده بر آدم ^{علیه السلام} معاف کن، [قول می‌دهم] آنچنان تو را عبادت کنم که هیچ ملک مقربی و هیچ نبی مرسلی آنگونه عبادتت نکند.[4]»

خداوند خطاب به شیطان فرمود:

«من به عبادت تو نیازی ندارم. عبادت من آنگونه است که من می‌خواهم نه آنگونه که تو دوست می‌داری!»[5]

اما شیطان که غرور و حسادت همه‌ی وجودش را فراگرفته بود، از فرمان خدا سرپیچی کرد و بی ادبانه گفت:

«من به بشرى كه او را از گِلى خشك برآمده از لجنی بویناک خلق کرده‌ای سجده نمی‌كنم.»[6]

خداوند هم به دلیل این گستاخی و سرپیچی او را از جایگاه خود بیرون کرد و فرمود:

«از این [مقام] بیرون شو كه تو رانده‏شده‏اى؛ و تا روز جزا بر تو لعنت باشد.»[7]

همانطور که دیدی از گفتگوی بین شیطان و خدا کاملا مشخص می‌شود دلیل سرپیچیِ شیطان از انجام دستور الهی، خودخواهی و حسادتِ او بوده است.[8]  پس اینکه بعضی‌ها می‌گویند شیطان به این دلیل بر آدم سجده نکرد که نمی‌خواست بر کسی غیر از خدا سجد کرده باشد و حتی حاضر شد در این راه تنبیه شود، افسانه‌ای خیال پردازانه است که هیچ منبع موثقی ندارد. شیطان اگر واقعا خدا را به خدایی قبول داشت و به تعبیر بعضی‌ها موحّد واقعی بود، باید همان کاری را انجام می‌داد که خدا از او خواسته بود؛ چراکه عبادت خدا همانطور که خودش فرمود آنگونه است که او می‌گوید نه آنطور که ما دوست می‌داریم.[9] اما شیطان نه تنها به حرف خالقش گوش نداد بلکه با بی ادبی و صراحت تمام اعلام کرد من به آدم سجده نمی‌کنم چراکه از او برترم![10]

پس شیطان به دلیل گستاخی و نافرمانی از امر خدای بزرگ بود که مجازات شد؛ نه از آن جهت که عاشقانه خدا را دوست داشت و حاضر نبود بر کسی غیر از خدا سجده کند!

• < قبلی
• بعدی >